نارسایی مزمن وریدی

نارسایی مزمن وریدی یک بیماری است که در طی چندین سال و به دلیل عملکرد نامناسب دریچه‌های وریدی شکل می‌گیرد.

علائم این بیماری شامل تورم مچ و ساق پا است.

در صورتی که این بیماری تحت مداوا قرار نگیرد، ممکن است مویرگ‌های اطراف ورید مبتلا پاره شده و باعث تغییر رنگ پوست به قرمز مایل به قهوه‌ای شوند. به علاوه، زخم‌های بهبود نیافته که به آنها زخم استاز گفته می‌شود شکل می‌گیرند.

نارسایی مزمن وریدی چیست؟

نارسایی مزمن وریدی زمانی اتفاق می‌افتد که وریدهای پا قادر به بازگرداندن خون به سمت قلب نباشند. مشکلات دریچه‌ها در وریدها باعث می‌شود که خون به جای این که به سمت قلب هدایت شود، در هر دو جهت شود. در صورتی که این دریچه‌ها به درستی کار نکنند باعث تجمع خون در پاها می‌شوند. در صورتی که نارسایی وریدی مزمن تحت مداوا قرار نگیرد، درد، تورم و زخم‌های واریسی به وجود می‌آیند. نارسایی مزمن وریدی تهدید خطرناک برای سلامتی محسوب نمی‌شود ولی باعث ایجاد درد و ناتوانی می‌شود.

علل

نارسایی مزمن وریدی بیشتر در بین افراد چاق، زنان باردار یا افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند دیده می‌شود. احتمال بروز این بیماری در افرادی که پای آنها دچار آسیب‌دیدگی شده است، عمل جراحی انجام داده‌اند یا در گذشته سابقه لخته شدن خون داشتند بیشتر است. برخی از علل مشاهده نارسایی مزمن وریدی:

• فشار خون بالا در وریدهای پا به مدت طولانی به دلیل نشستن یا ایستادن‌های طولانی مدت
• بی‌تحرکی و ورزش نکردن
• استعمال دخانیات
• عوامل هورمونی
• ترومبوز ورید عمقی (خته شدن خون در ورید عمقی معمولاً در ساق یا ران پا)
• فلبیت (تورم و التهاب ورید سطحی معمولاً در پاها)

علائم

برخی از علائم ابتلا به نارسایی مزمن وریدی عبارتند از:

اندام های پایینی شایع ترین محل های زخم وریدی، به ویژه در ناحیه داخلی مچ پا و پاها هستند. نشانه ای از مشکل بالقوه می تواند هنگامی که پوست شروع به تبدیل رنگ قهوه ای بنفش (نشان دهنده ی جمع آوری خون در رگ ها) و تورم پاها می کند شناسایی شود. در حالی که زخم معمولا بدون درد است، بافت اطراف آن می تواند خشک شود، خارش دار و ضخیم شود، یا ممکن است آلوده شود؛ در این صورت، یک بوی بد را منتشر می کند و چرک می تواند از آن خارج شود.

درمان نارسایی وریدی

در درمان نارسایی مزمن وریدی بر کاهش علائمی مانند تورم، درمان مشکلات پوستی و پیشگیری از واریس و درمان زخم‌ها تمرکز و تأکید می‌شود.

• تغییر سبک زندگی

تغییر سبک زندگی می‌‌تواند پس از آنکه از عمل جراحی یا روش‌های کم تهاجمی برای درمان نارسایی وریدی مزمن استفاده شد از عود این علائم و نشانه‌ها پیشگیری کند.

• حفظ تناسب اندام

چاقی و اضافه وزن باعث بروز انسداد عروق و ضعیف شدن دریچه عروق پا خواهند شد. متخصص می‌تواند به شما کمک کند به اصلاح عادات غذایی خود بپردازید تا در کنار ورزش کردن وزن خود را نیز کاهش دهید.

•  اجتناب از پوشیدن لباس تنگ یا کفش پاشنه بلند

اجتناب از پوشیدن لباس تنگ و کفش پاشنه بلند باعث محدود شدن گردش خون در پاها و افزایش ریسک بروز نارسایی وریدی همزمان خواهد شد. پوشیدن کفش پاشنه بلند نیز می‌‌تواند روند خون رسانی در پاها را مختل نماید به همین دلیل پزشک به شما توصیه می‌کند کفشی بپوشید که پاشنه آن کوتاه است.

• اجتناب از مصرف بیش از حد نمک

مصرف نمک یا سدیم باعث می‌‌شود که بدن از دفع آب جلوگیری کند. تجمع بیش از حد مایعات در پاها می‌تواند باعث بروز تورم شود و فشار زیادی را به عروق پا وارد کند و با ضعیف کردن دیواره عروق منجر به بروز نارسایی وریدی مزمن شود.

• آب رسانی به پوست

اگرچه آب رسانی به پوست باعث درمان نارسایی وریدی مزمن نمی‌‌شود استفاده روزانه از کرم مرطوب کننده می‌تواند در بهبود خشکی یا ترک پوست موثر باشد و باعث بهبود سلامت پا شود.

• بالا نگه‌داشتن پاها

بالا نگه‌داشتن پاها نسبت به سطح قلب به مدت 30 دقیقه و 3 تا 4 مرتبه در روز می‌تواند تورم را کاهش داده و گردش جریان خون در عروق را بهبود دهد. با بهبود گردش جریان خون، روند بهبود زخم‌ها تسریع می‌شود. به هر حال، ممکن است برای بسیاری از افراد، بالا نگه‌داشتن پاها چندین مرتبه در روز عملی نباشد. مهم است که پاها بالاتر از سطح قلب قرار گیرند؛ به سادگی می‌توانید پای خود را روی یک چهارپایه قرار دهید تا خون درون پاها تخلیه شود. بالا نگه‌داشتن پاها تنها اقدام درمانی است که افراد مبتلا به بیماری‌های نارسایی وریدی خفیف به آن نیاز دارند اما اقدامات درمانی تکمیلی معمولاً در صورت تشدید بیماری باید انجام شود.

• تمرینات ورزشی

تمرینات ورزشی پا و مچ پا غالباً برای کاهش علائم توصیه می‌شوند. بالا و پایین کردن پاها (حرکت از مچ پا) چندین مرتبه در روز می‌تواند به حرکت جریان خون از پاها و بازگشت آن به سمت قلب کمک کند. این کار به خصوص برای افرادی که به مدت طولانی نشسته یا ایستاده‌اند مفید است. پیاده‌روی یک تمرین خوب برای پمپ ساق پا است. افراد مبتلا به نارسایی مزمن وریدی که کمتر از 10 دقیقه در روز راه میرند بیشتر از افرادی که فعالیت فیزیکی دارند در معرض ابتلا به زخم‌های واریسی هستند.

پیشگیری

برخی از کارهایی که می‌توان برای پیشگیری از ابتلا به نارسایی مزمن وریدی انجام داد عبارتند از:

• حفظ وزن سالم
• انجام تمرینات ورزشی منظم
• عدم استعمال دخانیات
• پرهیز از ایستادن یا نشستن‌های طولانی مدت